Kompozycja nr 49/1975, 1975 r.

"(...) Malarstwo Danuty Lewandowskiej ma rzadko spotykaną dużą siłę skłaniania do kontemplacji, niepokojenia przesłaniem trudnym do jednoznacznej interpretacji. Od początku jej twórczości, przełomu lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych interesowały artystkę regularne, geometryzowane struktury; czasem malowane, czasem reliefowe. Można je było odczytywać jako pochodne ze świata organicznego, ale też jako zapisy znakami nieznanego alfabetu. Obrazy z okresu dojrzałej twórczości malarki, oryginalne i nowatorskie, powstały w ciągu zaledwie czterech lat, od 1973 do przedwczesnej śmierci w 1977 roku. Są to kompozycje zazwyczaj o budowie centralnej, rzadziej osiowej. Forma koła, a niekiedy owalu, stanowi najczęstszy motyw tych prac. Występują w nich zagęszczające się ku środkowi lub rzednące, regularne kropkowania - swoisty "raster", jak je określała autorka. Buduje on jakby drugą warstwę przestrzenną nad ciemną płaszczyzną tła. Kiedy pojawiają się rytmiczne, gęsto rozpięte nad powierzchnią obrazu struny, często z malowanym na nich kołem - zastępują niekiedy złudnie przestrzenny raster malowanych kropek rzeczywistą, drugą płaszczyzną obrazu. Zdarza się jednak także i tak, że jeden malarski obiekt Lewandowskiej zawiera wszystkie trzy warstwy przestrzenne: tło-podłoże, złudną płaszczyznę rastrową i trzecią z napiętych strun. W miarę przesuwania się widza, zmian kierunku padania i nasilenia światła, obrazy te ulegają nieustannym mutacjom. Pojawiają się w nich efekty nagłych błysków, ruchu, wibracji, prószenia światła i pulsowania świetlnych okręgów. Te obrazy przeobrażają się ustawicznie i mówią o tym, że nic nie jest trwałe, nic wieczne i nic nie jest takie, jak się z pozoru wydaje. Nic nie jest dane na zawsze. Wszystko jest procesem. To niekonwencjonalne w naszej kulturze stanowisko jest charakterystyczne dla filozofii dalekowschodniej. Urzeczenie twórczością Lewandowskiej polega nie tylko na i może nawet nie przede wszystkim na wizualnych, estetycznych walorach jej prac. Intuicyjnie odczuwa się w nich wagę przekazywanego nam przez nią, choć utajonego przesłania. Wybór najczęściej występującego w jej obrazach koła czy okręgu nie był zapewne dyktowany tylko względami formalnymi, podobnie jak ograniczenie jej palety prawie wyłącznie do barw błękitu i czerwieni. Okrąg, kula - jako forma geometryczna, od czasów Platona uznana za najdoskonalszą - w astrologii i praktykach magicznych, od czasów prehistorycznych, w kulturach ludów azjatyckich, a potem germańskich, oznaczały symbol słońca, życia, ziemi. W sztuce tantrycznej okrąg symbolizuje wszechświat lub zarodek wszechrzeczy. Wiedząc, że Lewandowska interesowała się dalekowschodnią filozofią, wolno przypuszczać, że po myśli i formy inspirujące jej sztukę sięgała także do tego źródła. W odwiecznej symbolice barw z kolei czerwień jest kolorem życia, miłości, ruchu, a błękit kolorem eteru, nieskończoności, czynnika duchowego. Gdy więc próbować odczytywać obrazy Lewandowskiej pod kątem ich znaczeń symbolicznych - nabierają one nowych, choć nigdy nie poznanych do końca i nigdy jednoznacznych sensów".
Bożena Kowalska, [w:] Danuta Lewandowska, katalog wystawy indywidualnej, ga ga galeria, [red.] Krystyna Czartoryska, Piotr Rogacz, Warszawa 2005, s. 10-11